2010: SCANDINAVIË IN VOGELVLUCHT (week 7)

ZONDAG 4 JULI

We zijn vroeg uit de veren (zeven uur). WE GAAN VANDAAG OP WALVISSAFARI!
Gisteren sms contact gehad met Eelke en Mieke, zij staan inmiddels in Andenes op een camping en hebben voor vandaag een Walvissafari geboekt. Wij wilden dat vandaag of morgen ook gaan doen en wat is er dan mooier om samen zoiets te ondernemen. Even met elkaar gebeld en zij reserveren voor ons ook een plek.

Tien minuten voor acht, het ontbijt zit erin, de camper is verzorgd, we gaan op weg naar Andenes, de noordelijkst gelegen plaats op het eiland Andøya op de Vestrålen. We nemen eerst nog een stuk E10, slaan na Strand af naar de 82 en nemen op het eiland Andøya de route langs de oostkust. Het is in ieder geval ruim drie uur rijden en we willen wel de tijd hebben onderweg goed om ons heen te kijken en als we iets leuks zien te kunnen stoppen. Om één uur worden we bij het Walviscentrum verwacht, we hebben dus alle tijd.

Om half twaalf zitten we bij Eelke en Mieke aan de koffie en om half één rijden we samen naar Andenes, kopen een ticket en krijgen eerst informatie over de verschillende soorten walvissen, hun leefomstandigheden, het gebied waar we naar toe gaan en andere interessante feiten. De walvissoort die we op deze safari tegen zullen komen is de Potvis.
Leuk om te vermelden is dat de mannetjes Potvissen zo’n 20 meter lang kunnen worden, 15 ton zwaar en de respectabele leeftijd van 80 jaar kunnen bereiken.

Om drie uur vertrekken we naar het gebied in de Noorse Zee waar de Potvissen leven. Sinds kort is er een catamaran in gebruik en binnen een half uur zijn we op de plaats van bestemming, de oude boot, die overigens ook nog in de vaart is, doet er minstens een uur over. Op de boot hebben ze een onderwater microfoon waardoor de kapitein de klikgeluiden van de walvis kan horen. Deze klikgeluiden hebben een sterkte van 240 decibel, even ter vergelijking: een vliegtuig veroorzaakt bij het opstijgen 180 decibel.

We zitten aan de rand van de continentale plaat, hier is de zee een stuk dieper, van 100 meter wordt het ineens 1000 tot 1200 meter en daardoor kunnen de potvissen hier heel goed leven. De potvissen hier zijn allemaal volwassen dieren en van het mannelijk geslacht. De vrouwtjes blijven in de grote oceaan, die hebben het niet zo op het koude water. Als de mannetjes ruim 30 jaar zijn dan vertrekken ze naar de vrouwtjes om te paren.

Een potvis kan vijfenveertig minuten tot een uur onderwater blijven en dan moet hij naar boven komen om te ademen, zichtbaar door een fontein die hij produceert. Hij blijft zeven tot twaalf minuten aan het wateroppervlak om te ademen en dan duikt hij weer naar de zeebodem en omdat zijn hoofd zo zwaar is wordt de staart enkele seconden zichtbaar als hij naar beneden duikt. We hebben drie potvissen gespot en het is heel bijzonder deze kolossale dieren in hun eigen leefomgeving te zien.

We zijn vandaag neergestreken op de camping in Andenes en maken daar dankbaar gebruik van de aanwezige wasmachine. Helaas is het weer, dat vanochtend nog stralend was in de loop van de middag omgeslagen naar bewolking en regen. Moeten nog maar eens bekijken hoe we de was weer droog moeten krijgen want er is geen droger aanwezig, maar hopen dat de zon ons morgen weer toelacht.


MAANDAG 5 JULI

De dag begint met een waterig zonnetje maar al snel zitten we in een dichte mist. Toch de was buiten gehangen en maar hopen dat de mist snel verdwijnt. Het waterige zonnetje komt later weer te voorschijn, er staat een harde wind, de luchtvochtigheidsmeter geeft 86% aan en dan duurt het wel even voor de was droog is. Aan het eind van de ochtend gaat het weer regenen, nu kunnen we het helemaal wel schudden. De was is een beetje opgedroogd, binnen gaat de kachel op vol vermogen, kijken of we daar de rest droog kunnen krijgen.

We genieten van een lekkere lunch, warm gebakken broodjes uit eigen bakkerij. Om half twee verlaten we de camping, gaan eerst nog naar het dorp voor een paar boodschappen en dan weer op weg naar het zuiden. Op de heenweg langs de oostkust van het eiland gereden, die vonden we niet echt spectaculair, we zijn ook wel erg verwend de laatste weken. De weg is vlak en de bergen raken steeds verder op de achtergrond, wel opvallend is het fluitenkruid en de paardenbloemen en zelfs nog tulpen die in bloei staan, hoe zo begin juli!!

Deze keer gaan we langs de westkust weer naar het zuiden en volgens insiders is dat een mooiere route en ze hebben gelijk. Af en toe rijden we dicht langs de bergen en de weg is daar soms aardig smal, gelukkig zijn er op diverse plekken uitwijkhaventjes. We hebben weer mooie vergezichten over zee, zien prachtige hagelwitte strandjes, komen door hele kleine dorpjes, zien meertjes en moerassen en zelfs een kudde schapen waarvan er een paar zijn afgedwaald. Al met al een afwisselender weg dan langs de oostkust.

Wij rijden door tot Sigerfjord, al eerder gehoord dat daar en mooie plek moet zijn. Vanochtend spraken we Wolfgang en Ingrid weer (hebben we al twee keer eerder ontmoet), die hadden daar ook overnacht en waren erg enthousiast. We zijn benieuwd. Direct na het kerkhof is een open plek met een prachtig uitzicht op haventje en fjord en er is een toilet met water en als de zon er dan ook nog bij komt .............. is het helemaal geweldig!


DINSDAG 6 JULI

Helaas is de zon gisteren niet gebleven en is het later op de avond toch weer gaan regenen. Jammer!
Vandaag gaan we weer een ander stukje van de Vesterålen bekijken. De eilandengroep Vesterålen en Lofoten zijn ontstaan uit vulkanische uitbarstingen. Opvallend is dat de eilandengroep van de Vesterålen bijna allemaal groter zijn dan die van de Lofoten. Het landschap heeft rondere vormen dan op de Lofoten en biedt een rijkere flora en het is ruimer en groener.

We rijden een klein stukje terug naar het noorden en gaan net voorbij Strand over weer zo’n hoge brug naar Sortland op het eiland Langoya. Sortland is het verkeersknooppunt van de Vesterålen en één van de aanloophavens van de Hurtigruten en de thuishaven van de kustwacht. Het weer laat zich nog even niet van z’n aller mooiste kant zien, het is gelukkig wel droog, er staat een stevige wind en omdat er nogal wat wolken zijn, geeft ons dat wel de gelegenheid prachtige foto’s van de wolkenpartijen te maken.

We besluiten alleen de 820 te verkennen en niet zoals we eerder bedacht hadden ook nog de 821 naar Stø. Een prachtige route langs groene weilanden, moerassen, meertjes, fjorden, kleine haventjes, grote keien en rotsen, brengt ons naar Malnes en daar nemen we de 915 naar Nykvåg en Holden. Vanaf hier wordt de weg steeds smaller, soms maar net één camper breed en hier en daar wel heel dicht langs de rotsen.

In Hovden staat een visverwerkingsbedrijf en er zijn dan ook heel veel rekken voor het drogen van de stokvissen, jammer genoeg zijn die rekken inmiddels allemaal leeg, wel vinden we nog ergens in een achteraf hoekje rekken waar de koppen te drogen hangen. De proteïne rijke gedroogde koppen worden in zakken verpakt en geëxporteerd naar Nigeria waar ze worden gekookt met groente en rode pepers tot een voedingsrijke soep.

We gaan tot aan Malnes dezelfde weg weer terug, kijken in Nykvåg nog even bij het leuke haventje en horen op de radio Cornelis Vreeswijk die we natuurlijk direct herkennen aan z’n rauwe stemgeluid.
Bij Malnes gaan weer de 820 op nu naar het zuiden naar Straume en Steinsvika. In Straume op de parkeerplaats een broodje gegeten, helaas waait het te hard om buiten op de tussen de struiken verstopte picknicktafel te gaan zitten.

Ook in deze omgeving zien we, net als op heel veel plekken in het noorden, stukjes weg van zo'n 15 tot 20 meter lang, die opgebroken zijn geweest om buizen voor de afwatering onder door te leggen.
De opgebroken stukken zijn opgevuld met grof grind, opnieuw asfalteren zal wel te duur zijn, het haalt de snelheid er behoorlijk uit, zo’n 15 km per uur is wel het maximum als je niet helemaal door elkaar gerammeld wilt worden.

Het zuidelijk rondje van Malnes naar Malnes is wel mooi, maar minder spectaculair dan de route naar Hovden, het is er vrij vlak, boomrijk en een beetje saai, we hebben mooiere routes gezien. Het staat er wel stikvol met fluitenkruid, paardenbloemen, boterbloemen, engelsgras, lupinen en andere paarse bloemetjes waarvan de naam me even ontschoten is en dat maakt het wel kleurrijker.

We gaan weer terug naar Sortland, nemen vanaf daar niet de route naar Melbu voor de oversteek naar Fiskebøl, maar pakken de nieuwe weg naar de Lofoten, we willen graag met eigen ogen zien hoe de eind 2007 geopende nieuwe E10 is aangelegd met tunnels en bruggen door een prachtig en tot dan toe onbewoond gebied. Petje af voor de vaklui die dit hebben gerealiseerd!

Bij de Austerstraumen bru, vlak na de 6,7 kilometer lange tunnel en net voor twee bruggen is links een parkeerplaats met uitzicht op het Raftsundelfjord en daar stoppen we weer voor vandaag. Gelijk proberen of we tv ontvangst hebben via de schotelantenne, het Nederlandse voetbalelftal heeft op het WK in Zuid Afrika de halve finale bereikt en moet vanavond spelen tegen Uruguay. Eindelijk kunnen we weer eens een wedstrijd van Oranje zien en ze hebben weer gewonnen.
Zondag de finale tegen .............. ????


WOENSDAG 7 JULI

Gisteravond werd het weer een poosje erbarmelijk slecht, slagregens en harde wind, we trekken ons er lekker niets van aan, zitten droog en binnen is het lekker warm. Laat het ’s avonds en ‘s nachts maar regenen als het overdag droog blijft zijn we al heel tevreden. Helaas is het vanochtend nog steeds grauw en nat buiten.

We hebben gisteren de Vesterålen achter ons gelaten en beginnen nu aan de ontdekkingstocht over de Lofoten, door velen beschreven als het mooiste stukje Noorwegen, we zijn benieuwd!!
De eilandengroep de Lofoten is totaal 200 kilometer lang en heeft 18 kustplaatsjes. De bevolking leeft er voornamelijk van de visvangst. Van januari tot april wordt er vooral gevist op haring en kabeljauw, enorme scholen kabeljauw trekken in die periode naar de gronden even buiten de kust om kuit te schieten en daar maken de vissers dankbaar gebruik van.

De ruitenwissers werken op volle toeren als we de verder E10 volgen. We rijden langs het Hadselfjord en gaan naar Svolvær, de hoofdstad van het eiland Austvågøya en gaan daar kijken naar een leuke plek. Het weer houdt niet over en het zicht is matig, jammer om onder deze omstandigheden de Lofoten verder te verkennen. We gaan wachten op betere omstandigheden.

Gelukkig wordt het na een uurtje iets helderder al blijven de bergtoppen nog wel in de wolken hangen. Op diverse plekken komen er bergstroompjes naar beneden en tijdens de koffiestop op de parkeerplaats aan het Austnestfjord lopen we de houten trap op naar boven en aan het eind hebben we een magnifiek uitzicht over het fjord en het daarin gelegen dorp.

In Svolvær gaan we eerst op zoek naar een vrije Wifi, we hebben heel kort een connect en lezen nog net dat Eelke en Mieke ook nog hier zijn. We sturen een sms en twee minuten later gaat de telefoon en stoppen ze naast de camper, is dit toeval??
We spreken elkaar nu voor de derde keer, drie keer scheepsrecht zullen we maar zeggen, zij varen vandaag vanuit Lødingen met de boot over naar het vaste land, wij blijven nog een poosje rondhangen op de Lofoten.

We gaan weer verder en stuiten in Kabelvåg op de grote Vågan Kirke, de houten ‘Lofoten Kathedraal’ met 1200 zitplaatsen. Bij de kerk staat een Romaanse Trollsteen, waar volgens overleving vroeger de godsdienstoefeningen werden gehouden toen er nog geen kerk stond.
Aan de buitenzijde ziet de kerk er bijzonder uit, van binnen hebben we hem ook bekeken maar hebben op deze reis al mooiere gezien, we zijn niet echt onder de indruk.

In het mooie en kleurrijke Kabelvåg vinden wij tegenover de witte kerk een vrije Wifi en we gaan even uitgebreid internetten; e-mail binnen halen, site updaten etc. etc. Na het surfen over het net gaan we op zoek naar een leuke plek voor de lunch, rijden even rond in Kabelvåg en vinden bij de haven weer een plek met een mooi uitzicht. We zijn een beetje laat vandaag, het is kwart over twee als we ons broodje naar binnen schuiven.

Het weer is inmiddels een stuk opgeknapt, de zon komt te voorschijn en het wordt zelfs 16 graden. We blijven op de E10 tot de afslag naar de 816 en volgen de prachtige weg naar Henningsvær. Net voor de eerste enkelbaansbrug is een kleine parkeerplaats, er staan al een paar campers en wij zetten die van ons er bij. Het is een prachtige plek en je hebt er een mooi uitzicht over het fjord. In het fjord kan natuurlijk weer worden gevist en Simon doet ook weer z'n best. Morgen eten we een mooie moot kabeljauwfilet, heerlijk!


DONDERDAG 8 JULI

Na het ontbijt, de zon schijnt lekker de camper in, rijden we verder naar Henningsvær, met Nusfjord en Ballstad behoort dit vissersdorp tot de interessantste nederzettingen op de Lofoten. Nog niet zo lang geleden was Henningsvær in zekere zin een vrijhaven, nu is het nog één van de belangrijkste thuishavens voor de slinkende kabeljauwvloot. Steeds meer vissers gaan zich toeleggen op het kweken van vis in bassins vlak onder de kust.

We lopen langs de haven en door het leuke, maar wel erg toeristische dorp. De bussen rijden af en aan, dit dorp is kennelijk opgenomen in de 'Lofoten Tour' en dat zie je overal om je heen. Authentieke winkeltjes kom je niet zo veel tegen hier, het is bijna allemaal op het toerisme gericht. In het dorp hangen de stokvissen nog aan de dakgoot, buiten het dorp staat het vol met lege rekken voor de stokvis, toch wel jammer we hadden ze graag een keer helemaal vol gezien.

Langs de prachtige route terug naar de E10 zijn behoorlijk veel steile rotsen en overal zien we kleine tentjes staan met steilewand klimmers, het is er dan ook een uitgelezen plek voor. Gisteravond hebben we er al een paar achter de camper bezig gezien, vanochtend ligt iedereen nog lekker in z’n bed.

Net over de burg naar het eiland Vestågøy slaan we links af en volgen de 815 langs de Gimsøstraumen richting Stamsund. Het eiland Vestågøy is het op één na grootste eiland van de Lofoten en ziet er iets anders uit dan de andere eilanden. Er zijn hier minder steile rotsen en er zijn meer vlakke voor landbouw en veeteelt geschikte gedeelten. De plaats Leknes is een belangrijk centrum voor de zuivelindustrie.

Moesten we de afgelopen weken uitkijken voor overstekende rendieren, hier is het uitkijken geblazen voor overstekende schapen. Overal kom we deze dieren tegen, we zien ze zelfs tegen de steilste hellingen op klauteren voor een lekker plukje gras. En dan die fietsers die je overal tegenkomt, soms hele families. Je moet wel heel sportief zijn aangelegd als je in deze omgeving een fietsvakantie houdt. De wegen zijn nergens vlak, het dalen gaat nog wel, maar het klimmen …......... en dan al die bruggen!!

De weg slingert zich langs de oevers van het fjord, we zien kleine haventjes zomaar ergens in het verlaten landschap, mooie witte strandjes, hele kleine dorpjes en soms een paar boerderijen.
We gaan linksaf de 817 op naar Stamsund, en gaan daar lunchen op de Hurtigrutenkai en vervolgen daarna onze route het schiereiland rond, terug naar de 815 waarna we uiteindelijk weer op de E10 uitkomen.

Na Leknes maken we weer een uitstapje naar links, nu naar Ballstad over de 818, weer zo’n mooi vissersplaatsje, nu gelukkig iets minder toeristisch dan Henningsvær. De ene kant van de baai heet Ballstad, de andere kant heet Ballstadøy en hier aan de voet van de 460 meter hoge Ballstadflell is nog een originele traankokerij en er zijn ook nog oude timmerwerven.

Op de terugweg naar de E10, we geloven het bijna niet, zien we twee elanden, een moeder met haar jong, zomaar langs de kant van de weg. Nu eens niet een bordje langs de kant, maar echte elanden!! We stoppen zo snel als het kan en lopen terug om een foto te maken, we moeten toch een bewijs hebben dat we ze hebben gezien! Als we in de buurt komen hebben ze dat snel in de gaten en net voor ze weer tussen de hoge struiken verdwijnen hebben we het nieuwsgierige jong nog kunnen fotograferen.

Direct na de tunnel naar het eiland Flakstadøya slaan we links af en volgen de F805 naar Myrland, een uitgelezen plek voor de middernachtzon. Het is vandaag een overwegend zonnige dag, 2 tien minuten buitjes daargelaten en hebben dan ook goede hoop de middernachtzon nog een keer te kunnen zien. De smalle weg loopt dicht langs de bergen aan de ene kant en de zee aan de andere kant en er zijn een paar uitwijkhaventjes. Sommigen zijn net iets groter en bijna in Myrland zetten we de camper op zo’n plek en hebben een magnifiek uitzicht over zee.

De stand van de zon blijft ons verbazen. Om twaalf uur ’s nachts staat de zon hier in het Oosten, we hebben de middernachtzon tot nu toe drie keer gezien maar ons nog niet eerder gerealiseerd dat we niet in westelijke richting stonden te kijken, merkwaardig!
De hele avond ziet het er veelbelovend uit, maar rond half elf komt er vanuit zee een wolkenband te voorschijn die voor de zon trekt, we krijgen wel een prachtige lucht voorgeschoteld, maar de middernachtzon blijft zich verstoppen


VRIJDAG 9 JULI

We rijden terug naar de E10 en dan naar het zuiden op weg naar Å, de plaats met de kortste naam in Europa en de laatste over de weg bereikbare plaats op de Lofoten.
Net achter Napp is een prachtig uitzichtpunt waarin we de hele vallei kunnen overzien. Het is zo bijzonder dat de toeristenbussen er ook een stop maken. Het is echt de moeite waard hier even een kijkje te nemen, wat een grandioos uitzicht heb je hier, hier wordt je echt stil van.

Hoe verder we afzakken naar het zuiden, hoe ruiger en spectaculairder de omgeving wordt, steil uit de fjorden komende rotsen met maar een kleine rand om wat huizen neer te zetten. We komen door Ramberg, met z'n uit drijfhout opgetrokken Flakstad Kirke uit 1783.
Even verderop nemen we de afslag naar Vestre Nesland voor een koffiestop en langs deze zijweg hangen de stokvissen nog wel aan de rekken. Een weetje: vijf kilo verse kabeljauw maakt één kilo stokvis.

Na de afslag naar Fredvang gaat er nog maar één weg naar het zuidelijkste puntje en zijn er geen afslagen meer, het eiland wordt steeds smaller en er is alleen nog langs de oostkust een weg, voor de rest bestaat dit gedeelte alleen uit meren, fjorden en rotsen.
Het weer laat zich even niet van z’n beste kant zien, maar dat is gelukkig snel weer voorbij, er kwamen wat wolken overdrijven en daaruit viel een 10 minuten buitje. De rest van de dag was het prima weer en werd het 16 graden.

Op het laatste eiland Moskenesøya, je hebt hier echt het gevoeld dat je naar het eind van de wereld rijdt, liggen nog een paar kleine dorpjes. Het eerste is Hamnøya, het oudste vissersdorpje van de Lofoten uit de 12de eeuw.
Het tweede plaatsje is Sakrisøy, hier hangen nog volop vissenkoppen aan de rekken, je ziet ze niet alleen, je ruikt ze ook! Er is ook een winkeltje waar je van allerlei soorten vis kunt kopen, wij kopen een lekker stukje gerookte zalm.

Het volgende dorp is Reine, een erg leuk (vakantie)dorp om even doorheen te lopen. Er zijn hier heel veel Rorbuer te huur. Rorbuer zijn kleine houten huisjes op de vaste wal of op palen boven het water die vroeger door de vissers werden gebruikt. De Rorbu heeft een portaal voor het visgerei, er is een keukentje en een woonkamer met een paar kooien. Tegenwoordig worden deze oude vissershuisjes verhuurd aan de sportieve toerist.

Het laatste stuk van Moskenesøya is alleen bereikbaar door de bruggen en tunnels die zijn aangelegd, wat is het hier waarzinnig mooi!

Als we in Moskenes aankomen komt ook net de Ferry uit Bodø aan. Het is en drukte van belang en het is mooi om te zien hoe alles in goede banen wordt geleid. Een grote hoeveelheid auto’s, bussen, campers en caravans komen er uit en nieuwe gaan er weer in. Op de kade staat een lange rij die een plek hebben gereserveerd. Er staat ook nog een rij die op goed geluk hiernaar toe is gereden, het is maar afwachten of je dan mee kan.

We gaan verder en naar Å, een oud vissersdorpje met 250 inwoners. In het erg leuke dorp is o.a. het Norsk Tørrfiskmuseum, het enige Stokvismuseum ter wereld. We zitten hier midden tussen de stokvis en willen daar ook wel meer van weten. Met een in het Nederlands geschreven museumgids wandelen we door het museum en zien we hoe van begin tot eind de stokvis wordt verwerkt. In de bovenzaal zijn ook nog twee films te zien over het leven van de mensen in een vissersdorp. Een erg interessant museum en zeker een bezoek meer dan waard.

We blijven, met toestemming van de eigenaar van het museum, op de parkeerplaats overnachten


ZATERDAG 10 JULI

Alweer de laatste dag van week zeven, het is een cliché, maar wat gaat de tijd toch verschrikkelijk snel en al helemaal als je zoveel mooie dingen op je harde schijf op mag slaan.

’t Is jammer, maar als we wakker worden regent het en we blijven nog even lekker van ons warme bed genieten, het ligt zo lekker als de regen op het dak tikt. We zitten pas om tien uur aan het ontbijt, blijven hier nog een poosje staan en hopen dat het toch nog beter wordt vandaag.
Na de lunch is het bijna droog, het is een beetje helderder geworden en we gaan weer On Tour.

De afgelopen dagen hebben we de Lofoten van noord naar zuid gereden en nu gaan weer terug naar het noorden. We willen dubbel genieten van de prachtige Lofoten en ook al rijden we gedeeltelijk dezelfde route, we zien het nu van de andere kant en er zijn altijd weer uitzichten die we de eerste keer hebben gemist.

Er zijn ook nog wegen die we nog niet hebben gereden en een paar interessante plekken hebben we bewust overgeslagen, er valt dus nog heel wat te zien. We gaan met heel veel plezier nog een keer de Lofoten over. Het is hier zóóóóóó genieten!
Het blijft vochtig en de fraaie uitzichten worden hierdoor vertroebeld. We rijden dan ook niet zo ver vandaag, bij het uitzichtpunt bij de burg bij Sund zetten we de camper weer aan de kant.

Terugkijkend op de week: Wat is het hier geweldig mooi!!!!
Het weer was net een broodje half om maar dan belegd met drie ingrediënten met een gelijke verdeling van zon, wolken en regen. De temperaturen liepen op naar maximaal 17 en daalden naar miniaal 13 graden en als de zon scheen was er geen temperatuur verschil, het is hier nog steeds 24 uur dag. De kilometerteller staat op 7705 kilometer, het aandeel van deze week 788 kilometer.

Lees verder week 8